Αναβλητικότητα: Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Όπως είναι γνωστό, ο μεγαλύτερος κίνδυνος της αναβλητικότητας είναι ότι γίνεται συνήθεια. Μόλις έρθει η ώρα να διαβάσει ο μαθητής Φυσική ή Μαθηματικά, σχεδόν αυτόματα ψάχνει αφορμές για να το αναβάλλει. Και κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, η συνήθεια γίνεται όλο και δυνατότερη.
Για να μπορέσει λοιπόν να διαβάσει αποτελεσματικά, πρέπει να αλλάξει τις συνήθειές του.
Μία συνήθεια αποτελείται από τρία βήματα:
Πρώτο είναι το βασικό ερέθισμα, στο οποίο αντιδρά ο μαθητής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ήχος του κινητού που χτυπάει.
Στη συνέχεια ακολουθεί η ρουτίνα: οι σκέψεις ή πράξεις με τις οποίες ανταποκρίνεται ο μαθητής στο ερέθισμα, συχνά χωρίς να το καταλαβαίνει.
Το τελευταίο βήμα μίας συνήθειας είναι η επιβράβευση, που μπορεί να πάρει πολλές μορφές.
Με βάση λοιπόν αυτές τις πληροφορίες, τι μπορεί να κάνει ο μαθητής για να αντιμετωπίσει την αναβλητικότητα;
1) Ερεθίσματα: Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να εντοπίσει τα ερεθίσματα που τον κάνουν να αποφεύγει το διάβασμα. Μερικά παραδείγματα είναι η ώρα που διαβάζει, ο χώρος, η διάθεση που έχει, οι άνθρωποι που υπάρχουν γύρω του, οι ειδοποιήσεις από το κινητό κ.α.
Πολλά από αυτά δεν μπορεί να τα ελέγξει. Υπάρχουν όμως κάποια που μπορεί. Για παράδειγμα, αρκετοί μαθητές αφήνουν τα κινητά τους στους γονείς τους για όση ώρα διαβάζουν. Επιπλέον, πολλοί απενεργοποιούν προσωρινά τον λογαριασμό τους στο facebook την περίοδο εξετάσεων.
2) Ρουτίνα: Εδώ είναι που έχει τον μεγαλύτερο έλεγχο, και που πρέπει να γίνει η μεγαλύτερη αλλαγή. Τι μπορεί να κάνει συνειδητά για να αντιδρά πιο σωστά στα ερεθίσματα; Αν για παράδειγμα το κινητό χτυπά, το παίρνει σαν αφορμή για διάλειμμα, ή για να το απενεργοποιήσει;
Όταν νιώθει δυσάρεστα συναισθήματα στην αρχή του διαβάσματος, τα αφήνει να τον παρασύρουν; Ή ξεκινά το διάβασμα με υπομονή;
Το σημαντικότερο είναι να εντοπίσει τις πράξεις που άθελά του κάνει και να βρίσκει τρόπους να αντιστέκεται σε αυτές.
3) Επιβράβευση: Τι κερδίζει με το να αναβάλλει το διάβασμα; Συνήθως ανακουφίζεται προσωρινά. Για να μπορέσει λοιπόν να αντικαταστήσει αυτό τον λάθος τρόπο διαβάσματος που οδηγεί στην αναβλητικότητα, θα πρέπει να επιβραβεύεται εξίσου από τον σωστό.
Πόσο θα ανακουφιστεί όταν θα έχει ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του; Θα νιώσει χαρά; Ικανοποίηση;
Πώς μπορεί να επιβραβεύσει τον εαυτό του στο τέλος μίας παραγωγικής ημέρας; Ακόμα και ένα “μπράβο μου, τα κατάφερα” μπορεί να βοηθήσει.
ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ
Ακολουθήστε με προσοχή τα παραπάνω βήματα, ώστε να εντοπίσετε τις λεπτομέρειες που οδηγούν το παιδί σας στην αναβλητικότητα. Από ποια ερεθίσματα ξεκινά; Πώς τα διαχειρίζεται; Πώς επιβραβεύει τον εαυτό του;
Συζητήστε με το παιδί σας: Ποια ερεθίσματα μπορεί να αποφύγει εύκολα; Τι άλλο μπορεί να αλλάξει στον τρόπο που τα διαχειρίζεται; Πειραματιστείτε με διάφορες εναλλακτικές στρατηγικές, μέχρι να βρείτε τις λύσεις που σας ταιριάζουν.
Θέλετε να μάθετε περισσότερα; Σας προτείνω το βιβλίο The Power of Habit του Charles Duhigg.
ΑΝ ΕΙΣΑΙ ΜΑΘΗΤΗΣ
Το σημαντικότερο που μπορείς να κάνεις, είναι να αρχίσεις να παρακολουθείς τις κακές σου συνήθειες. Πώς ενδίδεις στην αναβλητικότητα; Πότε αποσπάται η προσοχή σου;
Επινόησε έναν τρόπο για να σιγουρευτείς ότι θα διαβάσεις σωστά. Τι θα σου αποσπούσε την προσοχή; Ποιες δικαιολογίες θα έλεγες;
Τελικά, τι θα έκανες για να παραμείνεις συγκεντρωμένος; Συνέχισε να προσπαθείς με υπομονή, και σύντομα το σωστό διάβασμα θα σου γίνει συνήθεια.